Dijital çağda hayatta kalmak için eleştirel düşünmenin gerekli olduğuna inanıyorum. Küresel okuryazarlıkta 68. [2] ama sosyal medya kullanımında dünya çapında 3. sıranın sahibi [3] Endonezya'daki sosyopolitik meseleleri önemseyen 15 yaşında bir Z Kuşağı [1] olarak Seruan Muda [4] (“Gençliğin Sesi” anlamında) adında bir platform kurdum. Bu platformu kurmaktaki amacım, benim yaşımdaki gençlerin ülkedeki sosyal meseleler hakkında eleştirel düşünme ve farkındalıklarını beslemek için güvenli bir dijital ortam yaratmaktı. Zamanla, eleştirel düşünmenin yalnızca kazanılması gereken bir beceriler dizisi olmadığının, aynı zamanda herkesin eleştirel olmanın ödüllendirildiği bir ortamda büyüyecek kadar şanslı olmadığından bir ayrıcalık sayıldığının da farkına vardım.

 

İnsanların farklı görüşlere saygısızlık etmesi yeni bir şey olmasa da yaşıtlarım arasında yaygın olması beni endişelendiriyor. Böyle olmamalı; genç nesil daha iyi olmalı.

COVID-19 salgını sırasında dersler çevrimiçi olduğunda, çevremdeki ve dünyadaki [5] herkes sosyal medyada daha fazla aktifleşti. Konuya ilişkin pek çok haber gördüm, özellikle de Endonezya'da tartışmaları ve ahlaki ikilemleri ateşleyen haberler. Cinsiyet eşitliği ve feminizm, çevresel aktivizm ve din özgürlüğü gibi konular pandemi sırasında Endonezya'da daha fazla dikkat çekiyor. Örneğin, Endonezya'da Cinsel Tacizi Önleme Yasası (RUU PKS) ile ilgili en son yasa tasarısı hakkında tartışmalar gördüm. Bu yasa tasarısı, dini gruplar tarafından sert bir şekilde reddedildi ve şimdi, zorla kürtaj ve zorla evlilik gibi cinsel tacizi tanımlayan birçok kritik unsur hariç tutularak “uzlaşılıyor”. [6] Tartışmaları görünce, giderek daha fazla insanın son zamanlardaki sosyopolitik meselelerle alakadar olmasına seviniyorum, ama aynı zamanda bazı insanların siyasi olarak aşırı ve başkalarına saygısızca fikirler ifade ettiğini de görüyorum. İnsanların farklı görüşlere saygısızlık etmesi yeni bir şey olmasa da yaşıtlarım arasında yaygın olması beni endişelendiriyor. Böyle olmamalı; genç nesil daha iyi olmalı.

Kasım 2020'de çocukluk arkadaşım Abraham ve ben, görüşlerimizi paylaşmak ve cinsiyet eşitliği, asılsız haberleri önleme, siber zorbalık ve çevresel çatışmalar gibi Endonezya'daki sosyal sorunlara yanıt vermek için Seruan Muda'yı kurduk. Hem Instagram'da hem de bir web sitesinde yayınlanan platform, son zamanlardaki sosyal meseleler hakkında genç arkadaşlarla yaptığımız çok yönlü tartışmalardan önemli çıkarımlar sağlıyor. Ekibimizi büyütürken, “sağlam argümanlar sunduğunuz sürece tüm görüşleriniz geçerlidir” ilkesinden yola çıkarak bir saygı ortamı oluşturmaya çalışıyoruz.

 

Birçok arkadaşımın, ebeveynleri yasakladığı için Seruan Muda'ya katılma konusunda çekingen davrandığını gördüm. Belli ki bunun nedeni, eski nesillerde eleştirel olmanın yaygın olmaması ve alışılmadık şeylerin korkutucu gelmesidir.

Arkadaşlarımızı platformumuza dahil etmeye çalışırken, eleştirel düşünmeyi teşvik eden bir ailede doğma ayrıcalığımın farkına vardım. Birçok arkadaşımın ebeveynleri yasakladığı için Seruan Muda'ya katılma konusunda çekingen davrandığını gördüm. Belli ki bunun nedeni, eski nesillerde eleştirel olmanın yaygın olmaması ve alışılmadık şeylerin korkutucu gelmesidir. Arkadaşlarımın anne babaları, eleştirel düşüncenin, insanlara geleneksel Endonezya değeri olan toplum yerine bireysel özgürlüğe öncelik vermeyi öğreten “batılı liberal fikirlere” yakın olmasından korkuyordu. Örneğin, Endonezya'da çocukların yaşlandıkça ebeveynlerine bakmaları beklenirken, birçok batı kültüründe durum böyle değil. Bu örnek geçerli olsa da, eleştirel düşünceye yönelik genel korkunun yanlış yönlendirildiğine inanıyorum, çünkü eleştirel düşünmenin amacı, kendimizinkinden farklı görüşlere saygı gösterirken, aynı zamanda nereden geldiklerine bakılmaksızın, kendimize uygun tüm değerler aracılığıyla bilgiyi işlemek için her birimize araçlar vermektir. Eleştirel düşüncenin korku tarafından engellenmesi talihsiz bir durumdur. Bu korku göz önüne alındığında, sosyal meselelerle eleştirel bir şekilde ilgilenmek için kendileri içten motive olmadıkça, arkadaşlarımı platformuma katılmaya ikna etmek kolay değildi.

Ama umudumu kaybetmiyorum. Pek çok genç, ebeveynlerinin korkusuna aldırmadan platformuma katılıyor. Endonezya'da giderek daha fazla genç neslin eleştirel düşünceye değer verdiğine ve sosyopolitik meselelerin farkında olduğuna tanık oldum. Seruan Muda, genç nesillerin saygı çerçevesinde ve korkmadan görüş alışverişinde bulunabilecekleri güvenli bir alan olarak bu akımın bir ürünü ve parçası. Bilgiye eşi benzeri olmayan erişimin olduğu bu zamanda büyürken, daha insancıl, şeffaf bir dünya için zemin hazırlayan fikirleri yazmak amacıyla parmaklarımızı kullanabileceğimiz konusunda iyimser hissediyorum.

[1] Z Kuşağı (Gen-Z) 1990'ların sonunda ve 2010'larda doğan insanları ifade eder.

[2] https://worldpopulationreview.com/country-rankings/literacy-rate-by-country  

[3] https://digitalmarketinginstitute.com/blog/social-media-what-countries-use-it-most-and-what-are-they-using

[4] https://www.instagram.com/seruanmuda.id and https://seruanmudaindonesia.weebly.com/

[5] https://www.vox.com/recode/22295131/social-media-use-pandemic-covid-19-instagram-tiktok

[6] https://www.cnnindonesia.com/nasional/20210903131110-32-689315/kompaks-ruu-pks-ganti-nama-jadi-tpks-85-pasal-hilang